شطرنج        CHESS

مکاتب بزرگ شطرنج جهان

استاد بزرگ الکسی سوئتين که از نام آورترين اساتيد شوروی در امر آموزش بوده است، در مصاحبه ای که در شماره ٥ و ٦ ماهنامه شطرنج سال ١٣٧٠ به چاپ رسيد،  در مورد راه پيشرفت شطرنج ايران، گفته بود " برای اينکه بتوان به سطوح بين المللی ارتقاء پيدا کرد بايد در درجه اول از مکتب شطرنج برخوردار بود. کلاس شطرنج کشورتان به مربيان کارآموز و دلسوز احتياج دارد. از طرفی اين مربيان بايد از ميدان تجربيات بين المللی بيرون آمده باشند. مربيان خود، جوانان مستعد را کشف و مدام آنها را تربيت می کنند، نقاط ضعف و قدرت را نشان می دهند، تجربيات بين المللی را در اختيار شاگردان قرار می دهند، روحيه اعتماد به نفس را تقويت می کنند و غيره. بدون مربی اين آرزو، شدنی نخواهد بود."

در آن زمان درک نحوه برخورداری از يک مکتب شطرنج، مطلبی بسيار غامض بود، بعدها در صحبتهای استاد هرندی شنيدم که سبک شطرنج بازيکنان ايرانی از گذشته تا کنون را عمدتاً مبتنی بر خلاقيت بالا در کنار قدرت تاکتيکی ويژه بازيکنان ايرانی می دانست، بعدها ديدم که استاد بزرگان غير ايرانی نيز  نظری مشابه راجع به بازيکنان ايرانی دارند.

چند ماه پيش کتابی به دستم رسيد با نام مدرسه شطرنج چين، که به نوعی همانند کتاب مدرسه شطرنج شوروی سعی در تشريح راه پيشرفت شطرنج آن کشور دارد، در اين کتاب مؤلف آقای "ليو ونژه"  که به عنوان اولين بازيکن چينی که موفق شد يک استاد بزرگ غربی را در سال ١٩٧٨ شکست دهد، هنوز در چين مورد احترام ويژه می باشد، نشان داده است که چگونه ايده ٢٥ سال پيش يکی از رهبران چين برای رسيدن به سطح قهرمانی جهان  به اجرا در آمده است، (هر چند اين ايده در آن زمان مورد تمسخر استادان روس قرار گرفته بود)  و چگونه بازيکنانی مثل خی يون، ژو چن و خو يوهوآ به مقام قهرمانی بانوان جهان دست يافتند و همچنين استاد بزرگانی نظيرخو يوهوآ و بو خيانگ زی و ... در مسابقات متعددی مقامهای قهرمانی کسب کرده اند.

اما در بخشی از اين کتاب برای روشن شدن مطلب طبقه بندی جالبی برای تعريف مکاتب بزرگ شطرنج جهان ارائه شده است که در ذيل ترجمه آن تقديم می گردد:

به هر حال اولين معنايی که از کلمه مکتب بدست می آيد، اجرای پيگير و دائم برنامه های آموزشی برای شطرنج بازان  تحت پوشش است.

منبع:سایت:شطرنج ایران